Hoe ziet de politieke besluitvorming er in de toekomst uit. Hoe denken, discussiëren en besluiten inwoners van Overijssel met elkaar over hun gezamenlijke toekomst?

Foto van drie stemmers in een stemhokje tijden de gemeenteraadsverkiezingen van 1982

Het midden als constante

Politiek Nederland was lange tijd voorspelbaar. De grote partijen maakten de dienst uit. Nu eens was de één groter, dan weer de ander. De variëteit werd getemperd door het midden als constante. Die situatie is het afgelopen decennium veranderd. Zowel rechts als links zijn er stevige stemmentrekkers gekomen. Bovendien is het electoraat wisselvallig. Mensen maken niet meer automatisch dezelfde keuze als de vorige keer dat zij in het stemhokje stonden.

Met deze toekomstverkenning uit 2010 probeert het Trendbureau Overijssel in beeld te brengen hoe de politieke besluitvorming er in de toekomst uitziet. We hebben het dan over de manier waarop de inwoners van Overijssel met elkaar nadenken, discussiëren en besluiten over hun gezamenlijke toekomst. De resultaten van de toekomstverkenning zijn terug te vinden in verschillende onderdelen op deze pagina.

Toekomst van democratie

13 mei 2010

De belangrijkste bevindingen uit 2010

Dit rapport is een korte samenvatting en impressie van de toekomstverkenning ter inspiratie van beslissers in Overijssel.

Politiek Nederland was lange tijd voorspelbaar. De grote partijen maakten de dienst uit. Nu eens was de één groter, dan weer de ander. De variëteit werd getemperd door het midden als constante. Die situatie is het afgelopen decennium veranderd. Zowel rechts als links zijn er stevige stemmentrekkers gekomen. Bovendien is het electoraat wisselvallig. Mensen maken niet meer automatisch dezelfde keuze als de vorige keer dat zij in het stemhokje stonden. Het populisme, een stroming die kritisch staat tegenover de politieke elite en die de ‘stem van de gewone man’ wil laten horen, is in trek. Deze stroming is ook onder jongeren populair. Dat vergroot de kans dat populisme ook in de toekomst een belangrijke rol speelt.

Democratie Rapport 2010 (08 december 2010) (pdf)
Stemmen in de jaren vijftig. Kiezers in stemhokjes vullen hun stemformulier in.

Vier toekomstbeelden

08 december 2010

Scenario’s over democratie

Het eerste decennium van deze eeuw kent crises op verschillende gebieden. De economische crisis zet de verhoudingen in de wereld op scherp, ook die tussen markt en overheid. Dreigende tekorten aan grondstoffen, voedsel en fossiele brandstof nopen tot andere manieren van produceren. En er is een politieke crisis aan de gang. Burgers vervreemden van de politiek en laten dat merken door proteststemmen.

De vier scenario’s van de trendverkenning vormen verschillende reacties op die crises. Zij zijn gebaseerd op twee assen, waardoor vier mogelijke omgevingen ontstaan. In zo’n omgeving bestaat overeenstemming over de wijze van besluitvorming en dienstverlening. Het gaat er niet om of deze omgevingen wenselijk zijn. Lokale politici hebben immers geen invloed op de tijdgeest, maar kunnen wel een strategie bepalen hoe ze binnen de gegeven omstandigheden zo effectief mogelijk politiek bedrijven.

Democratie Scenarios 2010 (08 december 2011) (pdf)
Collage van foto’s van bepalende politieke gebeurtenissen en hun invloed op kiezers.