Er zijn veel publicaties over de toekomst van landbouw te vinden op (inter)nationaal niveau. Wat is de vertaalslag van deze toekomstbeelden naar het niveau van Overijssel?
Landbouw vertaald naar Overijssels niveau
Er zijn veel publicaties over de toekomst van landbouw te vinden op nationaal niveau en internationaal niveau. De afgelopen jaren heeft Trendbureau Overijssel een concrete vertaalslag gemaakt van deze toekomstbeelden naar het niveau van Overijssel. Vanwege de actualiteit en complexiteit van het onderwerp is in 2011 en 2014 een vervolg aan de toekomstverkenning gegeven.
Essay van Prof. dr. Rudy Rabbinge
08 december 2014
Perspectieven voor landbouw, landschap en natuur (2014)
Al jaren is er een toenemende tendens om op regionaal niveau de mogelijkheden en beperkingen van landbouw en natuurontwikkeling in beeld te brengen. Ook in Overijssel zijn de laatste jaren verschillende studies uitgevoerd, scenario’s en ook essays geschreven. Die gaven geen eenduidig beeld van ontwikkelingen, maar wel vaak een in globale streken weergegeven schets van de toekomst. De consequenties daarvan op microniveau, de individuele ondernemer, waren niet duidelijk en ook de beleidsmatige gevolgen zijn daardoor onduidelijk. Daarmee hebben deze studies en analyses slechts een beperkte waarde, al kunnen elementen wel worden benut. Om tot een aanpak te komen waarin de individuele ondernemers zich kunnen herkennen en waar de betrokken overheden enige steun aan kunnen ontlenen bij het formuleren van een activerend beleid, schreef prof. dr. Rudy Rabbinge dit essay in 2014, in opdracht van Trendbureau Overijssel.
Trendanalyse
14 december 2011
Toekomst van de groene sector (2011)
Deze trendanalyse uit 2011 is bedoeld om de discussie over de toekomst van de landbouw in Overijssel te voeden. Dat gebeurt op een manier die nog niet zo gangbaar is bij toekomstverkenningen. In dit rapport bekijkt econoom Hein Vrolijk vooral naar de positie die de verschillende onderdelen van de groene sector in de afgelopen anderhalve decennia hebben ingenomen. Welke daarvan zijn in Overijssel gegroeid, welke zijn op hun retour? En welke onderdelen zijn relatief sterk of juist zwak (geworden) ten opzichte van de rest van Nederland? Een gedegen antwoord op deze twee vragen maakt het beter mogelijk, zo is de gedachte, om een discussie over mogelijke en wenselijke scenario’s voor de toekomst te voeren.
De toekomst van landbouw
08 december 2010
De belangrijkste bevindingen uit 2010
Landbouw roept emoties op. Een toekomstverkenning naar de landbouw in Nederland kan nauwelijks waardevrije toekomstbeelden maken. Gewenste en verwachte ontwikkelingen lopen door elkaar heen. Deels omdat mensen feiten verschillend interpreteren, deels omdat de landbouw een gereguleerde sector is. Maatregelen van de (Europese) overheid bepalen ontwikkelingen in de landbouw, bijvoorbeeld door inkomensondersteuning of milieuregels.
Onze conclusie uit 2010 is dat wensen en verwachtingen rond de toekomst van de landbouw nauwelijks te scheiden zijn. Daarom is deze toekomstverkenning anders opgezet dan de andere verkenningen. De toekomstverkenning landbouw beschrijft eerst twee wensbeelden die elkaars uiterste zijn. Deze twee wensbeelden spelen een belangrijke rol in de discussies over landbouw in Overijssel. Daarna worden kort tien ontwikkelingen geschetst die van invloed zijn op de wensbeelden. Feiten en mythen laten aan de hand van voorbeelden zien wat klopt en wat niet klopt. De agenda voor de toekomst laat de kansen en bedreigingen zien voor de twee wensbeelden. Tot slot vertellen zeven Overijsselse boeren in korte interviews over hun bedrijf, ervaringen en toekomstvisie.
15 december 2010
Vier essays over landbouw
Zes personen met expertise over landbouw schreven vier essays over de toekomst van de landbouw. Tia Hermans schreef haar essay over ruimtelijk/economische ontwikkelingen in de landbouw sector. Jandirk Hoekstra, Karen de Groot en Ruut van Paridon schreven twee toekomstbeelden van landbouw en landschap met als titel ‘Ruimte voor boeren’. Het essay van Dirk Roep gaat over de boer-burger relatie en Geert Boosten maakte een verkenning van de invloed van maatschappelijke ontwikkelingen, agiocomplex en biomassa.
Twee essays als podcast
Twee essays als downloads (pdf)
20 december 2010
Tien trends in de landbouw
Er zijn 10 ontwikkelingen die de landbouw in Overijssel blijvend beïnvloeden. Het gaat om trends waar de provincie nog steeds rekening mee moet houden:
- Een groeiende wereldbevolking.
- Concurrentie uit Oost-Europa.
- Opschaling binnen én buiten Nederland.
- De impact van technologie en de verbreding in de landbouw.
- Een andere verdeling van (Europese) landbouwsubsidies.
- De behoefte aan nieuwe verdienmodellen.
- De invloed van consumenten op prijs en product.
- Meer stadsbewoners op het platteland.
- De opkomst van de ‘biobased economy’, en tot slot
- Groeiende verschillen in ondernemingsstrategieën.